Geçen hafta küresel piyasaların en önemli gündem maddesi Fed'in 50 baz puanlık faiz artışı ve Fed Başkanı Jerome Powell'ın 75 baz puanlık 'jumbo' faiz artışını dışladığı mesajlar oldu. Bayram tatili nedeniyle önemli kısmında piyasaların kapalı olduğu geçen hafta Türkiye'de en önemli gelişme ise yüzde 70'e dayanan enflasyon oldu.
Küresel piyasalar Fed ve diğer merkez bankalarının sıkılaşma döngüsüne devam ettiği bir haftayı geride bıraktı. Türkiye'de ise geçen haftanın en önemli gündemi enflasyon oldu.
1- Fed faizi 50 baz puan artırdı, Powell 75 baz puanı masadan kaldırdı
ABD Merkez Bankası Mayıs ayı toplantısında politika faizini beklendiği gibi 50 baz puan artırdı. Bu, 2000 yılından beri en yüksek miktarlı faiz artışı oldu. Bilançonun 1 Haziran’dan itibaren aylık 47,5 milyar dolar azaltılacağı, gelecek 3 ayda ise aylık 95 milyar dolar azaltılacağı ifade edildi. Metinde “Enflasyon risklerine karşı oldukça dikkatliyiz” ifadesi yer aldı. Kararın ardından konuşan Fed Başkanı Jerome Powell, doğrudan ABD halkına seslendiğini belirterek enflasyonun düşürülmesinde Fed’in görevine vurgu yaptı. Powell 75 baz puanlık faiz artışının aktif olarak düşündükleri bir şey olmadığını belirtti.
2- İngiltere Merkez Bankası da faiz artışına gitti, resesyon uyarısı yaptı
İngiltere Merkez Bankası (BOE), politika faizini finansal krizden bu yana en yüksek seviyesine çıkarırken, ekonominin çift haneli enflasyon baskısı altında daralma yolunda olduğu konusunda uyardı.
İngiltere Merkez Bankası politika faizini 25 baz puan artışla yüzde 1 seviyesine yükseltti. Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin beklentisi faizin yüzde 1'e çıkarılacağı yönündeydi.
3- ABD'de tarım dışı istihdam Nisan'da beklentiyi aştı
ABD'de Nisan ayına ilişkin istihdam verileri yayımlandı. Buna göre, ABD’de tarım dışı istihdam Nisan'da 428 bin kişi artarak, 380 bin olan beklentilerin üzerinde gerçekleşti.
4- Dünyada sıkılaşma dalgası
Amerikan Merkez Bankası'nın faiz artışı kararı Körfez ülkelerinde de yankı buldu. Başta Suudi Arabistan ve Katar olmak üzere birçok ülke faiz artışı kararı aldı.
5- AB'den Rusya'ya yeni yaptırım paketi
AB Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen Rusya’ya yönelik petrol ambargosunu Avrupa Parlamentosu'na sunarken, "deniz yolu ve boru hattıyla taşınan, ham ve işlenmiş tüm Rus petrol ürünlerine tam bir ithalat yasağı olacak" ifadelerini kullandı. Bu ifadeler sonrasında medyaya sızan komisyon taslağında, Rus ham petrol ve petrol ürünlerinin "bir üye devletin bayrağı altında kayıtlı veya bir AB vatandaşı ya da kuruluşuna ait herhangi bir gemiyle" taşınmasına da yasak getirileceği anlaşıldı. Bu da yaptırım paketine itiraz eden üye devletlere yenilerinin katılmasına neden oldu.
6- Enflasyon yüzde 70'e dayandı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Nisan ayına ilişkin tüketici ve üretici fiyat endekslerini yayımladı. Buna göre yıllık enflasyon yüzde 69,97 oldu. Aylık bazda ise yüzde 7,25'lik artış izlendi. Böylelikle Nisan ayı verileri ekonomist beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Veriler üretici enflasyonundaki yükseliş ivmesinin sürdüğünü de gösterdi. Üretici fiyatlarındaki yıllık artış Mart 1995'ten bu yana görülen en yüksek artış oldu.
7- Bankalar Birliği’nden BDDK’ya 'platform' sorusu
Türkiye Bankalar Birliği, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun Döviz işlem platformu kısıtlamasına dönük kararıyla ilgili olarak netleştirme talebinde bulundu. Birliğin banka genel müdürlerine ilettiği BDDK’ya yönelik yazısında, uygulamanın yaratabileceği operasyonel riskler dile getirildi, toplantı talebinde bulunuldu.
