Asya piyasalarında Ukrayna endişesi yeni haftanın satıcılı başlamasına neden oldu. Çin'de yapı şirketi Vanke'nin patronundan gelen yorumlar ve elektrikli batarya üreticisi CATL şirketinin Amerikan yaptırımlarına hedef olabileceği yönündeki beklentiler endişe yaratan unsurlar olarak öne çıktı.
Uzakdoğu’nun emtia ithalatına bağımlılıklarıyla öne çıkan ihracat devleri Japonya, Çin ve Kore gibi ülkeler gelişmeleri yakından izliyor.
Japonya Ukrayna’da yaşayan vatandaşlardan derhal ülkeyi terk etmelerini isterken, Güney Koreli ve Japon şirketler personel tahliyesine başladı. Çin şirketlerinden ise sahadaki gelişmelere karşı teyakkuzda olmaları istendi. Petrolde dışa bağımlı durumda bulunan Kore, Çin, Japonya ve Hindistan gibi ülkeler enflasyonist baskılarla boğuştukları dönemde petrol fiyatlarındaki yükselişten büyük endişe duyuyor. Üretici fiyatları endekslerindeki artışlar özellikle dünyanın fabrikası sayılabilecek Doğu Asya bölgesinde son 30-40 yılın en yüksek hızlarında ilerliyor.
Asya piyasaları haftaya satıcılı başladı
Asya hisseleri güne Ukrayna endişeleriyle yoğun satışlarla başladı. Kayıplar sabahın ilk saatlerinden itibaren Tokyo’da yüzde 2’yi, Seul, Hong Kong ve Tayvan’da yüzde 1’i aştı. Avustralya’da ana endeks ASX200 ise enerji ve madencilik hisselerindeki tırmanışlarla pozitif ayrıştı.
Jeopolitik gerilimden aldığı rüzgarla 100 dolar hattına ilerleyen petrol fiyatları Asyalı üretici hisselerini uçurdu. Korea Petroleum Seul’de yüzde 20 yükselirken son 9 ayın en yüksek seviyesine tırmandı. PetroChina Şanghay’da yüzde 4 kadar yükselişle son 21 ayın en yüksek seviyesini gördü.
Asya Borsalarında listeli değerli metal üreticileri ise açılışların ardından günün en çok kazandıranları listesinin başına oturdu. Avustralya’da Barbara, Northern Star, Silver Lake, Evolution gibi şirketlerde değer kazançları yüzde 8’i aştı. Çin merkezli Western Gold yüzde 10 yükselirken, ülkenin en büyük altın üreticisi Shandong Gold yüzde 7’den fazla değerlendi.
Çinli yapı şirketinin patronundan endişe veren yorumlar
Çin’de en büyük yapı şirketlerinden Vanke’nın patronundan gelen değerlendirmeler yatırımcıların gözünü korkuttu. Geçen yıl satış gelirleri 70 milyar dolara yaklaşan emlak devinin patronu Yu Liang, bu sene ciro azalmasının önemli ölçülerde olacağının kesin olduğunu belirterek, ‘2022’nin varlık yokluk yılı olacağını’ kaydetti. Keskin yorumun ardından Vanke yüzde 4, Evergrande yüzde 8, Shimao yüzde 7’ye düşüşler gördü.
Çin’de emlak sektörü yan sektörlerle birlikte gayrı safi yurtiçi hasılanın yüzde 30’unu oluşturuyor, milyar tonluk çelik üretiminin aşağı yukarı 350 milyon tonunu tek başına konut yapı sektörü kullanıyor.
Çinli batarya üreticisinde yaptırım endişesi
Çin’in en önemli elektrikli araç batarya üreticisi CATL, hakkında çıkan internet dedikodularını polise şikayet etti. ABD’nin yaptırım hazırlığında bulunduğuna yönelik söylentilerle dev şirketin Shenzhen’de işlem göre hisseleri geçen hafta yüzde 17,3 düşüşe maruz kalmıştı. 2021 yılında 104 gwh üretim kapasitesiyle LG Energy’nin önünde dünyanın en büyüğü konumunda yer alan CATL, planladığı devasa sabit sermaye yatırımlarıyla 2025 yılında en az 700 gwh kapasite hedefliyor.
Yatırımcılar, Çin’in bu alandaki amiral gemisi olan 200 milyar dolarlık şirketin Amerikan yaptırımlarına hedef olmasından endişe ediyor. Yapay zeka, çip, biyoteknoloji gibi stratejik alanlarda faaliyet gösteren Huawei, SMIC, Wuxi ve benzeri Çinli firmalar daha önce Amerikan yaptırımlarına uğramıştı.
Çarşamba günü dikkatler Çin enflasyonunda olacak
Asya’da bu hafta öne çıkacak gelişmeler arasında en merakla bekleneni Çin’in faiz oranlarını aşağıya çekip çekmeyeceği. Birden fazla faiz oranını politika aracı olarak kullanan PBOC, yarın 1 yıl vadeli borç verme maliyetine işaret eden MLF oranını ilan edecek. İç tüketimindeki zayıflama sebebiyle faiz indirimlerinin sürmesine kuvvetle muhtemel gözüyle bakılırken, zamanlama ve dolayısıyla bu hafta ne olacağı konusunda ekonomistler ikiye bölünmüş durumda.
Diğer taraftan Japonya Salı günü dördüncü çeyreğe ilişkin büyüme verilerini yayımlıyor. Delta kısıtlamalarının gevşetilmesine bağlı olarak büyümenin bir öncekine göre hızlanması beklenirken, Bloomberg anketine göre oranın yüzde 5,9 düzeyinde gerçekleşmesi öngörülüyor. Asya piyasaları ayrıca aynı gün yayımlanacak olan Ocak ayı enflasyon ve ticaret verilerini de yakından takip ediyor olacak.
Çarşamba günü ise piyasaların gözü bu kez Çin’in enflasyon tablosuna çevrilecek ve enflasyon verileri içinde üretici fiyatlarına ilişkin rakamlara dikkatle göz gezdirilecek. ABD’de tüketici fiyatlarındaki yükseliş endişeyle izlendiği dönemde, Çinli fabrikaların çıkış fiyatlarının önem katsayısının da yükseldiğine hiç kuşku yok.(bloomberg)
