Fed 3 yıl sonra faiz artırdı

ABD Merkez Bankası (Fed), Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) politika faizini yüzde 0,25-0,50 aralığına yükseltti.

Böylelikle Fed Kasım 2018'den bu yana ilk kez faiz artışı kararı verdi.

Faizi yükseltme kararı alan Fed yılın geri kalanı için de 6 faiz artışı yönünde sinyal verdi. Fed'in noktasal grafiğinde özellikle yakın vade için şahin bir patika yönlendirmesi yapıldı. Noktasal grafikte 2022 sonu faiz öngörüsü yüzde 1,9 olurken, 2023 yılı için yüzde 2,8 olarak belirlendi.

Karar 1'e karşı 8 oyla alındı. St. Louis Fed Başkanı James Bullard 50 baz puanlık faiz artışı yönünde oy kullandı.

Karar metninde Rusya-Ukrayna savaşının etkilerine de vurgu yapıldı. Metinde söz konusu durumun ABD ekonomisi üzerindeki etkilerinin belirsiz olduğu, bununla birlikte kısa vadede işgalin ve bununla ilgili gelişmelerin enflasyon üzerinde ilave yukarı yönlü baskı yaratmasının olası olduğu ifade edildi.

Metinde istihdam piyasası ile ilgili olarak, "Ekonomik aktivite ve istihdam göstergelerinde toparlanma sürdü, son aylarda işsizlik oranı önemli ölçüde azaldı." ifadeleri kullanıldı.

Fed bilanço daraltılması için ise önümüzdeki toplantılardan birinde FOMC'nin bilançodaki varlıkların azaltılması sürecine başlanmasını öngördüğünü söyledi.

Ekonomik projeksiyonlar da açıklandı

Fed ekonomik gelişmelere ilişkin projeksiyonlarını da açıkladı.

Buna 2022 için Aralık ayında yüzde 4 olarak açıklanan büyüme beklentisi yüzde 2,8'e çekildi. 2023 büyüme beklentisi yüzde 2,2, 2024 büyüme beklentisi ise yüzde 2 olarak korundu.

2022 ve 2023 işsizlik beklentileri yüzde 3,5 seviyesinde kalırken, 2024 işsizlik beklentisinde ufak bir düzeltme yaşandı.

Fed'in dikkate aldığı enflasyon göstergesi olan PCE enflasyonunda ise yukarı yönlü ciddi bir revizyon yapıldı. Aralık ayında yüzde 2,6 olarak yapılan tahmin yüzde 4,3 seviyesine çıktı. 2023 PCE enflasyon tahmini yüzde 2,3'ten yüzde 2,7'ye; 2024 tahmini ise yüzde 2,1'den yüzde 2,3'e çıkarıldı.

Powell: Her toplantıda bir faiz artışı olabilir

ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) Mart ayı toplantısının ardından yaptığı basın açıklamasında değerlendirmelerde bulundu.

Powell'ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:

"Bilançomuzu önümüzdeki toplantılardan birinde azaltmaya başlayacağız. Ekonomik aktivite geçen yıl güçlü bir şekilde yüzde 5,5 oranında arttı.

Ukrayna’nın Rusya tarafından işgal edilmesi ve bununla alakalı olaylar ekonomik aktiviteyi aşağı yönlü baskılasa bile Federal Açık Piyasa Komitesi katılımcıları güçlü bir büyüme öngörmektedir. Büyüme için bu yıl yüzde 2,8’lik bir tahminimiz var. Önümüzdeki yıl için yüzde 2,2 ve 2024 için ise yüzde 2’lik bir büyüme tahminimiz var.

İş piyasası da güçlenmeye devam etti. Yılın ilk 2 ayında 1 milyondan fazla istihdam artışı oldu. Şubat ayında işsizlik oranı 3,8 ile pandemi öncesi döneme döndü. İş piyasası koşullarındaki iyileşme tabana yayıldı. İş piyasasına katılım da arttı fakat bu noktada çalışan sıkıntısı olduğunu görüyoruz. İşverenler işçi bulmakta zorlanıyor ve ücretlerde yıllardır görülmeyen bir hızda artış yaşanıyor, fakat katılımcılar iş piyasasının güçlü kalacağını beklemektedir.

Enflasyon uzun vadeli hedefimizin üzerinde seyretmektedir. Yüksek enerji fiyatları, enflasyonu yukarı çekiyor. Ham petrol ve diğer emtia fiyatlarındaki artış ve Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinden kaynaklanan fiyat artışı ABD’de orta vadede baskı uygulayacaktır. Yüksek enflasyonun zorluk yarattığının farkındayız. Özellikle gıda, emlak ve ulaşım gibi en temel giderleri karşılamakta zorluk yaşayan insanların olduğunu biliyoruz. Süre gelen genişlemeyi ve fiyat istikrarını desteklemek için elimizden geleni yapacağız. Para politikasındaki uygun bir sıkılaşmayla birlikte enflasyonun yüzde 2’ye düşmesini bekliyoruz. Katılımcıların bu yıl için enflasyon tahmini yüzde 4,3, gelecek yıl için yüzde 2,7 ve 2024 için yüzde 2,3’tür.

Bugünkü toplantımızda bilançoyu daraltma konusunda iyi bir görüşme yaptık. Önümüzdeki toplantılardan birinde bilanço daraltmasına başlayacağız. Fed gerekirse fiyat artışlarında daha hızlı harekete geçecektir. Her toplantıda faiz adımı gündemde, hareketin boyutu ekonomiye bağlı."

Beklenti 25 baz puan artıştı

Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin beklentisi Fed'in politika faizini yüzde 0,25-0,50 aralığına çıkaracağı yönündeydi.

Fed Başkanı Jerome Powell'ın Kongre konuşmasında 50 baz puan faiz ihtimalini düşük görmesiyle birlikte 25 baz puanlık faiz artışına kesin gözüyle bakılıyordu.

Bu yıl enflasyonun son 40 yılın zirvesine yükselmesinin ardından Fed’in hızlı bir şekilde nötr faize çıkabileceği öngörülmüş, ancak savaşın ardından Fed’in sıkılaşma patikasında daha dikkatli ilerleyeceği görüşü öne çıkmıştı.

Toplantıdan önce swap piyasalarında 2022'de toplam 7 faiz artışı fiyatlanıyordu.

Ülkede enflasyon 40 yılın zirvesinde

Fed toplantısı öncesinde gelen veriler ülkede enflasyonun 40 yılın zirvesinde seyrettiğine işaret etmişti.

ABD'de Şubat ayında tüketici fiyat endeksi bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 7,9 arttı. Ocak ayında yıllık enflasyon yüzde 7,5 olarak kaydedilmişti.

Aylık bazda bakıldığında enflasyon yüzde 0,8 ile beklentilere paralel gerçekleşti. Gıda ve enerji hariç tüketici fiyat endeksi aylık bazda yüzde 0,5; yıllık bazda da yüzde 6,4 yükseldi.

Veriler ABD'de akaryakıt fiyatlarındaki rekor seviyelerden önce açıklanan son enflasyon verisi olarak kaydedildi. Daha önce Şubat ayında enflasyonun zirve yapacağı öngörülürken, Rusya-Ukrayna arasındaki savaşın devam etmesiyle fiyatların yükseleceği beklentisi önümüzdeki dönemde enflasyonun artmaya devam edeceği yönündeki öngörüleri destekledi.

Üretici enflasyonu da ülkede enflasyonist baskılar açısından bir risk olarak öne çıktı. Ülkede üretici fiyat endeksi (ÜFE) Şubat’ta yıllık yüzde 10 artış kaydetti.

ÜFE aylık bazda da yüzde 0,8 arttı. ÜFE’deki artışa en büyük katkı enerji fiyatlarından geldi.

Yellen’dan yüksek enflasyon öngörüsü

Veriler tüketici fiyatları tarafında 40 yılın zirvesine işaret ederken yetkililerin açıklamaları yüksek enflasyonun 2022 yılı boyunca devam edeceğine işaret etti.

ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırısı nedeniyle enflasyonun bu yıl "rahatsız edici" düzeyde yüksek kalmasının beklendiğini ifade etti.

Rusya-Ukrayna savaşının enflasyonu şiddetlendirdiğini aktaran Yellen, yılın ikinci yarısına ilişkin tahminde bulunmakta zorlandığını kaydetti.

Yellen, "12 aylık enflasyon rakamlarının rahatsız edici derecede yüksek kaldığı bir yıl daha görmemiz muhtemel." değerlendirmesinde bulundu.

Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırısının daha fazla belirsizliğe yol açtığını vurgulayan Yellen, savaşın ham petrol ile buğday dahil olmak üzere birçok emtianın fiyatını artırdığını aktardı.
Yellen, "Benzin fiyatlarında çok anlamlı bir artış gördük ve tahminime göre gelecek ay Putin'in Ukrayna'ya karşı savaşının ABD enflasyonu üzerindeki etkisinin daha fazla kanıtını göreceğiz" ifadesini kullandı.

Enflasyonun çözülmesi gereken bir sorun olduğunu belirten Yellen, ancak ABD'de resesyon beklemediğini kaydetti.(bloomberg)