Dünya kupasına ev sahipliği yapacak olan Katar hem ekonomik hem de itibar açısından önemli bir başarı elde etmiş olsa da uzmanlar gerçek ödülün Ukrayna savaşı sonrası Avrupa ülkelerinin doğalgaz ilgisinin olduğuna dikkat çekiyorlar.
Ukrayna savaşı nedeniyle artan petrol fiyatları Suudi Arabistan ve Kuveyt gibi ülkelere önemli bir destek sağlamış olsa da Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrası Rus gazına olan bağımlılığını sonlandırmaya çalışan Avrupa sayesinde gerçek anlamda finansal ve jeopolitik ödülü alan ülke Katar oldu.
Dünya kupasına ev sahipliği yaparak itibarını artırmayı ve ekonomisine destek sağlamayı uman ülke için son dönemde enerji arzıyla ilgili yaşanan gelişmeler Katar’ın uzun süredir hayalini kurduğu daha büyük bir oyuncu olma hayalinin gerçekleşmesinde önemli bir faktör olabilir.
Geçtiğimiz haftalarda bazı Avrupa ülkelerinden üst düzey yetkililer Doha’ya uçarak Katar’a net bir mesajı ilettiler: Sizin gazınıza mümkün olan en kısa sürede ihtiyacımız var.
Almanya işletmelere tedarik anlaşmaları için görüşmelere başlamaları talimatı verirken Rusya’nın Polonya ve Bulgaristan’a giden gazı kesmesiyle durumun aciliyeti daha da arttı.
Yıllık enerji geliri 100 milyar doları aşacak
Bloomberg’in hesaplarına göre Katar’ın ilk çeyrekteki rakamları baz alınarak yapılan öngörüde ülkenin yıllık enerji ihracatının şimdiden 100 milyar doları geçeceği tahmin ediliyor.
Bu durum körfez ülkesinin çoğunlukla varlık fonu aracılığıyla küresel Borsalarda yaptığı yatırımları artırmasına olanak sağlayacak. Diğer yandan ülke ev sahipliği yapacağı dünya kupası organizasyonundan da 20 milyar dolar gelir bekliyor.
Bu gelişmelerin 2022 yılını Katar'ı spor takvimlerine izini bırakan bir ülke olmaktan çıkararak daha bir yıl önce çok da olası görünmeyen bir zenginlik ve nüfuza sahip olmasını sağladığı belirtiliyor.
Daha iyi şartlarda uzun vadeli yeni anlaşmalar imzalayacak
Avrupa’nın sıvılaştırılmış gaz için artan talepleri, Katar’ın gaz ihracını 2027’ye dek yüzde 60 artıracağını açıklaması sonrasında geldi. Rusya’nın yokluğunda oluşan talep fazlası alıcılar arasında uzun vadeli sözleşmeler için daha fazla rekabet ve Katar için daha iyi şartlar anlamına geliyor.
Ukrayna savaşı patlak vermeden önce bazı analistler bu genişleme planını haklı çıkaracak kadar talep olduğu konusunda şüphelerini dile getirmişlerdi.
Şimdi ise Bloomberg’in 20 Nisan’da yaptığı habere göre Katar daha da büyük bir kapasite artırımı için müşterilerin ağzını aramaya başladı.
ABD’de bulunan Orta Doğu Enstitüsü’nden Karen Young konuyla ilgili, “Bu harika bir fırsat. Katar yıllar boyunca güçlü kalması muhtemel gaz piyasasının en önemli ihracatçılarından birisi olacak” değerlendirmesinde bulundu.
Yaklaşık üç yıldır siyasi uyuşmazlıklar nedeniyle komşuları tarafından ablukaya alınmak istenen ve enerji fiyatlarının rekor düşük seviyelere gelmesiyle zor günler geçiren ülke ve üç milyonluk nüfusu için yaşanan dönüşümün büyük bir öneme sahip olacağı belirtiliyor.
Bu yıl yüzde 4,4 büyümesi bekleniyor
ABD Başkanı tarafından NATO üyesi olmayan müttefik olarak adlandırılan ve ABD’nin Afganistan’dan çekilmesinde kayda değer yardımlarda bulunan Katar’ın bu yıl yüzde 4,4 büyümesi bekleniyor.
Bu rakam 2015’ten bu yana en yüksek büyüme oranı. Kişi başına düşen gayri safi milli hasılası ise 80 bin dolara yaklaşarak İsviçre ve Cayman Adaları seviyesine dayanacağı öngörülüyor.
Mevcut fiyatlar Katar’ın elde ettiği gelirle ne yapacağı sorusunu akıllara getiriyor. Daha önceki hamlelere bakıldığında bu miktarın önemli bir kısmının küresel piyasalara gideceği ve bir kısmının da dış politikaya harcanmasının sürpriz olmayacağı sonucu ortaya çıkıyor.
Teknoloji hisselerine geçiş hızlanabilir
Bloomberg kaynaklarına göre gelirlerin büyük bir kısmı, Barclays’ten Volkswagen’a kadar birçok dünya devinde büyük yatırımcılardan olan Katar Varlık Fonu’na gidecek ve fonun teknoloji hisselerine geçişini hızlandırabilmesine olanak sağlayacak.
Uzmanlar ülkenin refahının da zamanla artacağını belirtiyorlar. Morgan Stanley, Avrupa’nın Rus enerjisinden bağımsız hale gelmesinin 2030’a dek LNG tüketimini yüzde 60 oranında artıracağını öngörüyor.
Goldman Sachs ise Avrupa ve Asya’da spot doğalgaz fiyatının 25 dolara ulaşabileceği tahmininde bulundu. Bu rakam Katar’ın genişleme projesiyle maliyetinin altı katına karşılık geliyor.
