Nisan'dan bu yana peş peşe gelen finansmana erişimi zorlaştıran adımların ardından dahilde KDV tahsilatında yavaşlama hızlandı. Ocak-Nisan arasında aylık bazda tahsil edilemeyen KDV'de artış 2-3 milyar TL iken Haziran'da 8,5 milyar TL artışla 164 milyar TL'yi buldu. Tüm vergilerde tahsil edilemeyen tutar ise Haziran'da 9,9 milyar TL artış gösterdi.
Düşük faiz koşullarında makro ihtiyati tedbirlerle ekonomide sıkılaştırma adımları atılırken bu yıla ilişkin verilere göre Ocak ayından bu yana özellikle KDV tahsilatında düşüş hız kazandı.
Nisan sonundan bu yana finansmana erişimi zorlaştıran adımlar peş peşe gelirken piyasadaki canlılığı yansıtan KDV'de tahsil edilemeyen vergide ciddi artış dikkat çekti.
Dahilde alınan KDV'de tahsil edilemeyen vergi tutarı Şubat'ta Ocak ayına göre yaklaşık 2 milyar TL artarken Haziran ayına bakıldığında Mayıs ayına göre ödenmeyen KDV artışı yaklaşık 9 milyar liraya yaklaştı.
Dahilde alınan KDV'de ödeme tarihi geldiği halde tahsil edilemeyen tutar Ocak ayında 141,1 milyar TL iken bu tutar Şubat ayında 2,6 milyar TL artışla 143,7 milyar TL'ye çıkmıştı. Nisan ayında ise tahsil edilemeyen KDV, Mart ayına göre 3,7 milyar TL artışla 151,2 milyar TL'ye çıktı.
2022'de aylar itibariyle tahsil edilemeyen vergi bakiyesi
Milyar TL | Ocak | Şubat | Mart | Nisan | Mayıs | Haziran |
Vergi gelirleri | 343,7 | 369,2 | 417,8 | 431,2 | 450,2 | 459,9 |
Dahilde alınan KDV | 141,9 | 143,8 | 147,6 | 151,2 | 155,6 | 164 |
İthalde alınan KDV | 20,5 | 30,8 | 63,9 | 71,9 | 79,4 | 86,8 |
Gelir vergisi | 68,7 | 68,5 | 84,2 | 80,8 | 82,2 | 82,3 |
Ancak dahilde KDV'de tahsil edilemeyen tutar esas olarak Haziran ayında sıçrama gösterdi. Yılbaşından bu yana aylar itibariyle 2-3 milyar TL dolayında gerçekleşen tahsil edilemeyen KDV, Haziran'da Mayıs ayına göre 8,5 milyar lira artışla 164 milyar TL'yi buldu.
Böylece Ocak-Haziran arasında dahilde tahsil edilemeyen KDV tutarı 22,2 milyar TL artış gösterdi.
İthalde alınan KDV'de de tahsil edilemeyen tutarda artış dikkat çekti. Ocak ayında 20,4 milyar TL olan ithalde tahsil edilemeyen KDV tutarı Şubat ayında 30,7, Haziran ayında ise 86,8 milyar TL'ye çıktı.
Peki bu dönemde toplam vergi gelirleri açısından tahsilat görünümü ne oldu?
Ocak ayında KDV, ÖTV, gelir vergisi, kurumlar vergisi kalemlerini kapsayan tüm vergi gelirlerinde ödeme tarihi geldiği halde tahsil edilemeyen tutar 343,7 milyar TL iken, bu rakam Şubat ayında 369,2 milyar TL'ye yükseldi. Haziran ayında ise toplam tahsil edilemeyen vergi mayıs ayına göre 9,9 milyar TL artışla 459,9 milyar TL'ye çıktı.
Vergi gelirlerinde tahsil edilemeyen tutardaki artış ise Ocak-Haziran arasında 116,3 milyar TL'ye ulaştı.
"Ekonomik zorluklarda ilk ödenmeyen KDV oluyor"
Türk Sanayici ve İş Adamları Vakfı (TÜSİAV) Vergi Platformu Başkanı Serkan Kumdakçı, tahsil edilemeyen vergideki artışı değerlendirirken, ekonomik zorluklara dikkat çekti. KDV'nin tahakkuk esasına bağlı, dolaylı vergi olduğuna dikkat çeken Kumdakçı "Bu nedenle bazı ÖTV tahsilatları gibi değil, peşin tahsil edilemiyor. Bu bağlamda ekonomik zorluklarda ilk ödemeyecek vergi olarak akla geliyor" dedi.
İthalde alınan KDV konusunda ise Kumdakçı, ihracat ve inşaat kaynaklı iadelere dikkat çekerek, "İş yapan firmalar büyük inşaat firmaları ve ihracatçılar. Bu şirketler 1 ve 2 nolu KDV'leri ödemeyerek iade ve mahsup işlemlerinin tamamlanmasını bekliyor. Burada tahsil edilemeyen KDV'deki artışın iade kaynaklı ödenmeyen vergi olduğunu düşünüyorum" dedi.